همه آنچه باید درباره آریتمی قلبی در خواب بدانید!

_{۱۲۰۳ کلمه مدت زمان مطالعه ۷ دقیقه}

آریتمی قلبی در خواب یکی از عارضه‌های قلبی است که ممکن است برای برخی افراد اتفاق افتد و موجب احساس ترس در آنها شود. احتمال دارد این وضعیت برای شما هم پیش آمده باشد که با تپش قلب شدید از خواب پریده و بابت این موضوع نگران باشید.

پیش از هر چیزی لازم است بدانید که اریتمی قلبی در خواب ، می‌تواند به دلیل وجود دلایل مختلفی مانند:

• فشار های عصبی
• استرس
• کمبود خواب کافی
• پرخوری
• گرفتن رژیم غذایی نامناسب
• و…

رخ دهد.

در این مقاله قصد داریم شما را با عوامل موثر آریتمی قلبی در خواب، آشنا کرده و جزئیات این مشکل قلبی را مورد بررسی قرار دهیم. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

هر آنچه درباره خواب و آریتمی قلبی در خواب باید بدانید!

برای آشنایی بیشتر با موضوع آریتمی قلبی در خواب، پیش از هر چیزی لازم است بدانید که ابتدا تا انتهای پروسه خواب دارای چند مرحله است. تنها دو مرحله از آن، می‌توانند روی ضربان قلب و در نهایت ایجاد آریتمی قلبی در خواب، تاثیر بگذارند. یکی از آنها مرحله رم REM و دیگری مرحله غیر رم NON REM می‌باشد. در این بخش می‌خواهیم با این دو مرحله و ارتباط آنها با تپش قلبی بیشتر آشنا شویم.

مرحله غیر رم و ارتباط آن با آریتمی قلب در خواب

مرحله غیر رم نسبتی در حدود سه چهارم از خواب ما را تشکیل می‌دهد. لازم است بدانید که در این مرحله، با فعال شدن پاراسمپاتیک در بدن ما، فعالیت سمپاتیک به شدت کاهش پیدا می‌کند. این مرحله با نشانه‌هایی مانند:

•  کم شدن میزان ضربان قلب.
•  بی نظمی در ریتم سینوسی.
•  افت فشار خون.
•  ایجاد وقفه در ضربان قلب.
• قابل تشخیص است.

در نظر داشته باشید که در این مرحله از خواب، ضربان قلب در افراد سالم هم ممکن است به تعداد حدود 40 عدد در دقیقه یا حتی کمتر  افت پیدا کند. این وقفه سینوسی ممکن است تا سه و چهار ثانیه به  طول بکشد که می‌تواند کاملا طبیعی باشد.

مرحله رم در خواب

همانطور که در بخش قبلی توضیح دادیم، در مرحله غیر رم با کاهش ضربان قلب در خواب مواجه هستیم. اما لازم است بدانید که در مرحله رم این موضوع کاملا برعکس است و ضربان قلب در این مرحله، افزایش پیدا می‌کند.

برای شفاف سازی بیشتر این موضوع، بهتر است بدانید که در هنگام صبح یعنی درست قبل از زمان بیدار شدن، میزان سمپاتیک در بدن افزایش پیدا کرده و این حالت، سبب افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌گردد. یکی از مهم‌ترین دلایلی که عمده سکته‌های قلبی و ایست قلبی در این زمان اتفاق می‌افتند، به دلیل همین مرحله و تغییرات آن در بدن، رخ می دهند.

وقفه تنفسی (Sleep Apnea و ارتباط آن با آریتمی  قلبی در خواب)

در حالت کلی، دو نوع وقفه تنفسی وجود دارد که شامل:

•  فرم انسدادی.
•  فرم مرکزی.

 بهتر است بدانید که در فرم انسدادی به دلیل شل شدن عضلات مسیر تنفسی و روی هم خوابیدن عضلات، راه‌ تنفسی، برای لحظاتی کوتاه در حد چند ثانیه قطع می‌شود. قابل ذکر است که  فرم انسدادی در مقایسه با فرم مرکزی شایع‌تر است و ممکن است با صدای خرخر و همچنین تنفس صدا دار همراه باشد.

در فرم مرکزی وقفه تنفسی، فرمان تنفسی که از جانب مغز صادر می‌شود، برای مدت چند ثانیه به عضلات تنفسی ارسال نشده و در نتیجه در پروسه انتقال آن تاخیر به وجود می‌آید؛ به همین دلیل تنفس فرد برای چند ثانیه قطع می‌‌گردد. ممکن است گاهی اوقات این وقفه تنفسی تا ده ثانیه هم طول بکشد.

اکنون قصد داریم به ارتباط این وقفه‌های تنفسی و تاثیر آن‌ها در انواع آریتمی قلبی (arrhythmia) بپردازیم؛ در نظر داشته باشید که در جریان ایست موقتی تنفسی، میزان اکسیژن خون دچار کاهش می‌شود و به موازات آن میزان دی اکسید کربن بالا می‌رود. در نهایت این تغییرات می‌توانند منجر به ایجاد برخی اختلالات در نظم تپش‌های قلبی و حتی ایست قلبی هم شوند. همچنین ممکن است این بیماران با  فشار خون بالا هم مواجه گردند.

چه آریتمی‌هايی در بيماران با وقفه تنفسی رخ می‌دهد؟

در این بخش از مقاله می‌خواهیم بدانیم که چه نوع آریتمی‌های قلبی‌ در بیماران همراه با وقفه تنفسی اتفاق می‌افتد؟ یکی از شایع‌ترین انواع آریتمی‌ها، فرم آریتمی برادیکاری سینوسی و وقفه در ریتم قلب می‌باشد. پس از این نوع می‌توانیم به انواع آریتمی‌های دهلیزی از جمله ریتم فیبریلاسیون دهلیزی اشاره کنیم، که ممکن است رخ دهد.

برخی دیگر از انواع این اختلال قلبی، ممکن است انواع آریتمی‌های بطنی مانند اکتوپی بطنی یا همان پی وی سی باشد که می‌تواند اتفاق بیفتد. به این نکته توجه داشته باشید که در موارد نادر و به خصوص در وقفه‌های طولانی در بیمارانی که از عارضه قلبی تاکی کاردی بطنی رنج می‌برند، مرگ ناگهانی هم ممکن است در حین خواب رخ دهد.

تپش قلب و حملات شبانه پانيک:

گاهی اوقات ممکن است در برخی از بیماران حملات شبانه پانیک و بدون کابوس با علائمی مثل:

•  تپش قلب
•  تعریق
•  افزایش فشار خون
•  تنگی نفس و احساس خفگی

همراه باشد که ممکن است این وضعیت به یک حمله قلبی یا حتی آریتمی قلبی شباهت داشته باشد. البته لازم است توجه داشته باشید که بهتر است در چنین بیمارانی، همزمانی آریتمی قلبی و حملات پانیک مورد بررسی قرار بگیرد.

مرگ ناگهانی در خواب Bed death

مرگ ناگهانی در خواب یا آریتمی قلبی در خواب یکی از اتفاقات ناگواری است که بعضی از بيماران قلبي، بخصوص بيماراني كه در بدن آنها كاركرد بطن چپ  يا راست كاهش يافته يا فيبروز و نسج مرده در بطن‌ها دارند را مورد تهدید و در معرض مرگ ناگهانی قلبی قرار بدهد. به این نکته توجه داشته باشید که درصدی از اين بيماران ممكن است از بيماري قلبی خويش مطلع نباشند و ممكن است در خواب دچار مرگ ناگهانی شوند.

علاوه بر مورد گفته شده، بيمارانی با بيماری ساختماني قلب سندرم های ژنتيكی نيز وجود دارند كه از مشخصات آن‌ها مرگ ناگهانی در استراحت يا خواب می‌باشد، دو فرم مهم اين‌ها سندرم بروگادا و سندرم طولانی شدن QT می‌باشد.

تاثیر بیماری های قلبی بر خواب در بیماران

ارتباط مرگ و میر با کیفیت خواب و مدت زمان خواب به صورت مستقیم تایید و اثبات شده است. با این حال در بیمارانی که دارای مشکلات قلبی و عروقی هستند، اهمیت خواب به مراتب افزایش پیدا می کند. از طرفی از شایع ترین مشکلاتی که از طرف بیماران قلب و عروق به متخصصین گزارش شده است، کیفیت و مدت زمان پایین و کم خواب است. به همین دلیل پیشنهاد می شود برای بهبود شرایط بیماران، کیفیت خواب بهبود پیدا کند.

اهمیت مراجعه به مراکز درمانی تخصصی جهت رفع مشکلات آریتمی قلبی در خواب

قلب، یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین ارگان‌های بدن است که در صورت وجود اخلال یا مشکل در عملکرد می‌تواند کارکرد سایر اعضای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. بیماری‌های قلبی جزء بیماری‌‌هایی هستند که تشخیص و درمان آن‌ها امری بسیار حساس و تخصصی است و لازم است حتما توسط متخصص قلب و عروق و آریتمی، مورد بررسی قرار گیرند. به دلیل اهمیت نقش قلب در بدن و تاثیر آن در سلامت فرد توصیه می‌کنیم حتما برای پیشگیری، تشخیص و درمان انواع بیماری‌های قلبی به متخصص باتجربه مراجعه نمایید.

دکتر سهرابی، متخصص قلب و عروق در شهریار آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در زمینه مشاوره تخصصی برای تشخیص انواع آریتمی‌ و مشکلات قلبی و عروقی می‌باشند.