تاثیر ورزش بر قلب
۱۳۱۱ کلمه زمان مطالعه ۹ دقیقه
تاثیر ورزش بر قلب
ورزش و فعالیتهای تربیت بدنی سبب تقویت عضله قلب می گردد. امروزه فعالیتهای ورزشی بعنوان وظیفه ای برای پیشگیری از بروز سكته های قلبی محسوب می شوند.
در اثر ورزش عروق خونی گشاد شده و باعث تسریع جریان خون می میشود.
مقدار هموگلوبین خون بیشتر شده و نتیجه كار انتقال اكسیژن به ناحیه ی گوناگون بدن بهتر انجام می گردد.
ورزش منظم راهی است مناسب برای پیشگیری از بروز بیماری فشار خون.
ورزش می تواند مقدار چربی خون را به حد متعادل برساند، پس به جای خوردن دارو بهتر میباشد ورزش كنید.
مقدار كلسترول خون در اثر تمرینات ورزشی بحد مطلوبی میرسد، خصوصا“ اگر با رژیم غذایی همراه باشد.
برای بیماران دیابتی، ورزش بسیار مفید میباشد و قند خون را تا حد مطمئن پائین می آورد.
با تقویت عضله قلب میزان ضربان قلب در دقیقه كم شده و قلب با نیروی بیشتری خون را ارسال مینماید.
با انقباض عضلات پا در حین ورزش خون راحت تر به قلب باز می گردد و از بروز بیماری واریس در پاها جلوگیری می نماید.
افرادی که ورزش می كنند در صد بیشتری از دستگاه تنفس خود را بكار می گیرند.
زیاد شدن حجم تنفسی در طول روز و شب سبب دریافت اكسیژن بیشتر و رساندن آن به اندامهای بدن میباشد.
فردی كه قابلیت دریافت و مصرف اكسیژن را در حد بالا داشته باشد، زود خسته نمی شود و كارائی بیشتری خواهد داشت.
افزایش حجم تنفسی در اشخاصی كه ورزش می كنند سبب كاهش تعداد تنفس آنها در دقیقه شده و بر میزان اكسیژن گیری هر بار تنفس می افزاید.
ورزش و ذخیره قلبی
بنا به تعریف، ذخیره قلبی عبارت است از نیروی مصرف نشده قلب در حال استراحت، برای رسانیدن اکسیژن به بافتهای بدن مکانیزمهای ذخیره قلبی شامل تغییرات در
1- تعداد ضربان قلب
2- حجم انقباضی و انبساطی
3- حجم ضربه ای
4- جذب اکسیژن توسط بافتهای بدن، می باشد.
در یک فرد بالغ جوان ورزشکار در خلال ورزش سنگین، برون ده قلب شاید از حالت عادی که 6 لیتر در دقیقه است، به 25 لیتر در دقیقه یا بیشتر برسد. مصرف اکسیژن از 250 میلی لیتر در دقیقه به 1500 میلی لیتر در دقیقه افزایش یابد. ضربان قلب ممکن است از حالت عادی که 72 تا در دقیقه است به 180 تا در دقیقه افزایش یابد.
افزایش نیاز بدن به اکسیژن، به منظور برآورده کردن نیازهای سوخت و ساز در خلال ورزش است. که با افزایش چشمگیر برون ده قلب (حجم ضربه ای × تعداد ضربان قلب) و یا جذب زیادتر اکسیژن بوسیله ی بافتها از مویرگها برآورده می شود.
در یک انسان بالغ جوان ورزشکار در حال استراحت، خون شریانی حاوی 18 میلی لیتراکسیژن در هردسی لیتر خون و خون وریدی حاوی 14 میلی لیتراکسیژن در هر دسی لیتر خون می باشد. پس اختلاف اکسیژن شریانی و وریدی در حال استراحت در حدود 4 میلی لیتر اکسیژن در هر دسی لیتر خون می باشد.
در جریان ورزش، افزایش در برون ده قلب حتی اگر به بالاترین مقدار ممکن هم برسد به آن اندازه کافی نیست که بتواند احتیاجات متابولیک بدن را برآورده نماید. که در اینجا مکانیزمی به کمک بدن می آید. جذب زیاد اکسیژن بوسیله ی بافتها از مویرگها در خلال ورزش میباشد که اکسیژن زیادی را جذب می کند. تا زمانی که اکسیژن وریدی بشکل چشمگیری کم شده و اختلاف اکسیژن شریانی و وریدی در حال ورزش به 14 میلی لیتر اکسیژن در هر دسی لیتر خون می رسد.
عکس العمل قلب و عروق به ورزش
در موقع ورزش جریان خون از پوست، کلیه ها و احشاء به طرف ماهیچه های در حال فعالیت سرازیر میشود. و همچنین مقاومت عروق محیطی کاهش می یابد و اختلاف فشار خون ماکزیمم و می نیمم زیاد شده و تعداد تنفس افزایش پیدا می کند.
قلب ورزشی
یک گروه واکنش های فیزیولوژیک در اشخاص ورزشکار که به ورزشهای سخت و سنگین میپردازند ایجاد میشود. کاهش تعداد ضربان قلب یکی از مشخصات برجسته این افراد میباشد و بزرگ شدن هر دو بطن قلب در عکس ساده قفسه سینه این افراد به وضوح دیده میشود. این بزرگی قلب که در یک فرد غیر ورزشکار، غیر طبیعی در نظر گرفته میشود، در افراد ورزشکار نباید اشتباها به عنوان یک بیماری قلب در نظر گرفته شود
دیدگاه های پزشکی
کم شدن مقدار ضربان قلب گاهی اوقات با بی نظمی از علائم مشخصه قلب ورزشی میباشد. بی نظمی های دهلیزی و بطنی وتغییرات ( اس ـ تی ) شاید در نوار قلب مشهود باشد. این بی نظمی ها به صورت واضحی بدون علامت میباشند و زمانی که ضربان قلب بالا میرود این بی نظمی ها محو میشوند. ولتاژ امواج ( کیو ـ آر ـ اس ) و ( تی ) در نوار قلب افزایش مییابد و بیشتر یک موج ( یو ) برجسته وجود دارد که حتما مربوط به کم شدن تعداد ضربان قلب است. فشار خون در اشخاص ورزشکار با اشخاص عادی فرق چندانی ندارد. صدای سوم قلب در ورزشکاران شایع میباشد است. یک صدای اضافی در لبه چپ جناق سینه و صدای چهارم قلب هم ممکن است شنیده شود. در عکس ساده قفسه سینه قلب بزرگ است. در اکو کاردیو گرافی ابعاد حفره بطن چپ و ضخامت دیواره آن افزایش نشان میدهد.
شواهدی وجود ندارد که نشان دهد فعالیت فیزیکی بسیار شدید در یک فرد با قلب سالم تاثیر سوء داشته باشد، اما مرگ ناگهانی چه در موقع استراحت و چه در موقع فعالیت گاه گاهی در یک ورزشکار به ظاهر سالم و جوان اتفاق افتاده که حتما بخاطر بی نظمی قلبی میباشد ست. این مرگ ناگهانی در ورزشکاران اکثرا علتهای دیگری دارد. مثلا ممکن است بخاطر تصلب شرائین نهفته، بیماریهای التهابی قلب یا ناراحتی های نهفته مادرزادی قلب باشد. مرگ ناگهانی در یک ورزشکار با قلب سالم بعید بنظر میرسد.
فیزیولوژی قلب ورزشی
بزرگی و گشادی قلب از نشانه های بارز ورزشکاران سخت کوش است. بزرگی و گشادی قلب در ورزشکاران سخت کوش توانایی پمپ کردن قلب را بالا برده و رها شدن اکسیژن در بافتها را چه در هنگام استراحت و چه در هنگام فعالیت افزایش میدهد، که همه اینها بدلیل بالا رفتن حجم ضربه ای قلب میباشد. افزایش در زمان پر شدن یعنی هنگام انبساط قلب ایجاد میشود. کل مقدار هموگلوبین و حجم خون ورزشکاران سخت کوش هم افزایش مییابد که بسبب میشود انتقال اکسیژن به بافتها ساده تر انجام گیرد. مقدار ضربان قلب چه درحال استراحت و چه در ورزشهای سبک در ورزشکاران سخت کوش به طور بارزی کم است.اگر چه افزایش حجم بطنی سبب افزایش کار ضربه ای بطن چپ میشود، اما کم بودن تعداد ضربان قلب سبب به هدر نرفتن اکسیژن شده ومصرف اکسیژن بوسیله ی عضله قلب کاهش مییابد واین امر کاملا به نفع قلب است.
اگر ورزش سخت در زندگی فرد ادامه پیدا نکند، بزرگی قلب و کم بودن ضربان قلب که از مشخصات این افراد میباشد بتدریج از بین میرود. یک فرد غیر ورزشکار برون ده قلب خود را در موقع فعالیت در درجه اول با افزایش تعداد ضربان قلب بالا میبرد، اما فرد ورزشکارسخت کوش این عمل را با بالا بردن حجم ضربه ای انجام میدهد. فشارهای داخل قلبی را اگر در افراد ورزشکار سخت کوش اندازه گیری کنیم طبیعی است. همچنین فشار داخل حفره های قلب و ریه و عروق محیطی بطور طبیعی به فعالیت پاسخ میدهند.
تاثیر فعالیت های فیزیکی بر بیماریهای قلبی
مطالعه رابطه بین شیوع بیماریهای کم خونی قلب با فعالیت فیزیکی بسیار مشکل است، چون متغیرهای زیادی در این رابطه وجود دارد. مطالعات نشان میدهد که هر چقدر یکجا نشینی کمتر باشد، احتمال مرگ ناگهانی کمتر میباشد. چگونه فعالیت فیزیکی شاید مرگ در اثر کم خونی قلب را کاهش دهد و یا احتمال تصلب شرائین را کم کند، مکانیزم دقیق آن هنوز کاملا مشخص نیست. فقط میدانیم که ورزش سبب مصرف کالری شده و چربی خون را کاهش می دهد. افزایش چربی مرغوب خون یعنی ( اچ – دی – ال ) با ورزش که باعث جلوگیری از سکته قلبی می شود، هنوز یک معما است، اما مطالعات در یک موضوع متفق القولند و آن اینکه فعالیت فیزیکی مستمر و مرتب یک عامل مهم در پیشگیری از بیماریهای قلبی است.